Aynı zaman da işyeri sahibi olmayan, 65 yaş üstü, işsizlik maaşı ya da şehit yakınları ve harp malullüğü maaşı almayan, herhangi bir geliri olmayanlar gelir testi yaptırabilir. Bunun sonucunda da genel sağlık sigortası kapsamında sağlık hizmetinden yararlanır.
Gelir Testi Nasıl Yapılır?
Gelir testi, teste giren kişinin hanede yaşayan anne, baba, eş, evli olmayan çocuk, büyükanne, büyükbabanın geliri dikkate alınarak yapılır. Aile bireylerinin taşınır taşınmaz malları ve bunlardan doğan tüm gelir/gider harcamaları dikkate alınır. Gelir testi yapılırken hanede yaşayanların geliri ve kendi geliri toplanır ve bir gelir tespit edilir. Gelir tespiti için yalan ve yanıltıcı beyanda bulunanlar için SGK, Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunur. Genel sağlık sigortası primini ödemeyenler hakkında da gerekli yaptırımlar uygulanır. Gelir testi aynı zamanda 18 yaşından büyükler için de zorunludur.
Gelir Testine Tabi Aile Bireyleri Kimlerdir?
Gelir testine tabi olan aile bireyleri, aynı hane içinde yaşayan anne, baba, büyükanne, büyükbaba, eş ve evli olmayan çocuk tabidir. Gelir tespitinde, aile bireylerinden birinin ya da birkaçının genel sağlık sigortası kapsamında olması veya bakıma muhtaç olması diğer aile bireylerini etkilemez. Aynı hanede birden çok aile mevcutsa her aile için ayrı gelir tespiti yapılır. Yirmi beş yaşını doldurmamış, evli olmayan ve öğrenim nedeniyle haneden geçici olarak ayrılanlar hane içinde sayılır. Gelir testine tabi olan aile bireylerin, ikametgâh kontrolü yapıldığı için aynı hanede yaşaması zorunludur.
Gelir Testi Nasıl Hesaplanır?
Gelir testi hesaplanırken birtakım unsurlar vardır. Bu unsurlar devlet tarafından belirlenir. Devlet gelir testi hesaplaması yaparken şunlara bakar:
- Hanede yaşayan kişi sayısı
- Hanede çalışan kişi sayısı ve gelirleri
- Yaşanılan hanenin kira olup olmadığı
- Hanedeki çocuk sayısı ve yaşları
- Hanedeki bireylerin üzerine kayıtlı taşınır/taşınmaz malların tespiti
- Giyim, gıda, sağlık, ulaşım, eğitim gibi harcamalar
- Banka hesaplarındaki tutarlar
Bunlara benzer gelir ve giderlere bakarak hane halkının gelirini test eder. Gelir testine tabi olanlar, test sonucunda gelirleri doğrultusunda G0, G1, G2, G3 olarak dört gruba ayrılmışlardır. Gelir testi hesaplanırken belirlenen gelirin altında çıkanlar ücretsiz sağlık sigortasından faydalanırlar. Primler devlet tarafından ödenir.
Gelir Testinde G0-G1-G2-G3 Nedir?
Gelir testine tabi olanlar kimlikleriyle gerekli kurumlara başvurularını yaptıktan sonra devlet testteki cevapların doğruluğuna göre G0,G1, G2,G3 olmak üzere dört gruptan hangisine uygunsa onu uygular. Gelir testinde G0-G1-G2-G3 nedir?
- G0: Gelir testi sonucunda hane halkı içerisinde kişi başına düşen aylık gelir brüt asgari ücretin 1/3 ün altında olanları kapsar. Primleri devlet tarafından ödenir. Yeşil kart kapsamındadır. G0 gelirine tabi olanlar Araştırma Hastanesine gitmeden önce Devlet Hastanelerinden sevk almaları zorunludur. Aynı zamanda bu gelir kapsamında olanlar kaymakamlığın yaptığı tüm yardımlardan da faydalanabilmektedirler. Gelir testi sonucu G0 çıkanlar en yakın Sosyal Güvenlik Merkezine giderek tescil yaptırırlar. Otomatik olarak da yapılmaktadır.
- G1: Gelir testi sonucunda hane halkı içerisinde kişi başına düşen aylık gelir net asgari ücretin 1/3 ün üzerinde olanları kapsar. Aylık brüt asgari ücretin 1/3 ünü ödeyerek genel sağlık sigortasından faydalanılır.
- G2: Gelir testi sonucunda G2 seviyesinde çıkanlar brüt asgari ücretin %12 sini ödeyerek genel sağlık sigortasından faydalanır. Fakat artık bu gelir uygulaması kaldırmıştır.
- G3: Bu seviyedeki gelir türü diğerlerinden farklıdır. Bu seviyeye tabi olan kişiler, mavi kart sahibi Türk vatandaşları, yabancı uyruklulardır. Ödenecek prim ise brüt asgari ücretin iki katının %12 si olarak hesaplanır. Bu tutarı ödeyerek genel sağlık sigorta kapsamında sağlık hizmetinden faydalanırlar.
Yukarıdaki gelir seviyelerinden en önemlisi G0 olup primin tamamını devlet öder. Diğer gelir seviyelerinde primler gelir sahipleri tarafından ödenmiş olur. Bu bağlamda gelir testinde G0-G1-G2-G3 gelir seviyelerin tespiti için testteki soruların cevapları doğru cevaplanır.
Gelir Testi Başvurusu
Gelir testi başvurusu, kişinin bizzat bireysel olarak gerekli kurumlara gidip başvuru formu doldurması ile gerçekleşir. Başvuru yapılırken kişinin yanında sadece nüfus cüzdanını bulundurması yeterlidir. Nüfus cüzdanı kaybolanlar, ehliyetleriyle de gidip başvurabilirler. Gelir testi başvurusu, ikametgâhın bulunduğu il veya ilçedeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına yapılır. Gerekli kurumlara gitmeye imkânı bulunmayanlar da E-devlet üzerinden online başvuru yapar. E-devletten başvuru yapılabilmesi için T.C. Kimlik no ve şifre gereklidir. Gelir testi başvurusu için gerekli olan evrakları SGK test sahibine verir. Bu evrak başvuru formudur. Başvuru formunu kişi doğru ve eksiksiz doldurarak yetkili kişiye teslim edilir. Hatalı ya da eksik formlar iptal edilir. Gelir testi başvurusu için istenilen bir diğer gerekli evrakta 2 adet son 6 aya ait vesikalık fotoğraftır. Olağanüstü durumlar da başvuru yapamayanların başvurusunu birinci derece yakınları başvurabilirler.
Gelir Testinde Neler Sorulur?
Gelir testinde sorular geliri tespit etmek amacıyla sorulan sorulardır. Bu sorularla hane halkında yaşayan bireylerin harcamaları tespit edilir. Bu sorulardan bir kaçına örnek verilecek olursa;
- Gıda harcamaları için ödeminizi nasıl yapıyorsunuz?
- Eğitim harcamaları için ödemenizi nasıl yapıyorsunuz?
- Et, tavuk, balık tüketme sıklığınız nedir?
- Hane halkı bireylerinde burs ya da aylık yardım alan var mı? Varsa sayısı nedir?
- Büyükbaş, küçükbaş hayvan varsa bunların aylık giderleri ne kadardır?
- Tapuya kayıtlı taşınmaz varsa sayısı ve aylık gideri ne kadar?
Benzeri sorular sorularak gelir tespit edilir. Gelir testindeki soruların cevaplarının doğruluğu yetkililer tarafından tespit edilir ve sonuca bağlanır.
Gelir Testi Sonucu Ne Kadar Sürede Belli Olur?
Gelir testi sonucu bulunulan il/ilçeye ve yoğunluğa göre değişiklik göstermektedir. Gelir testi tesliminden sonra süreç başlamıştır. Gelir testi sonucu En geç 15 gün içinde belli olmaktadır. Büyük iller de bu süre uzayabilmektedir.
Gelir Testi Sorgulama Nasıl Yapılır?
Gelir testi sorgulaması E-devletten kimlik numarası ve şifre girilerek yapılır. İlk olarak bilgisayar, telefon veya tablet tarayıcıdan E-devlet web sayfası açılır. Gelir testi sorgulaması yapılacak kişinin T.C. Kimlik No ve şifresi olmalıdır.( Eğer şifresi yoksa en yakın PTT şubesinden şifre talep edilir.) T.C. Kimlik No ve şifre girildikten sonra ‘giriş yap’ butonuna basılır. E-devlet kişisel sayfaya girdikten sonra arama bölümüne ‘gelir testi’ yazılır. Yazılan aramada Gelir Testi Sonucu Sorgulama (Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı) çıkar. Bu bölüme tıklayarak gelir testi sonucu öğrenilir.
Gelir Testi Yaptırılmazsa Ne Olur?
Gelir testi yaptırılmazsa, genel sağlık sigorta kapsamında her ay belli miktarda prim borcu olarak hesaba kaydedilir. Gelir testi yaptırmak 2017 yılına kadar zorunlu olup artık bu zorunluluk kalkmıştır. Herkes için genel sağlık sigortası primi belirlenmiştir. Gelir testi başvurusunun süre bakımından bir sınırlaması yoktur. Ancak işsiz kalanlar çalıştıkları kurumlar tarafınca genel sağlık sigorta kapsamından çıkartıldıktan sonra bir ay içinde başvuru yaparlar. Gelir testi yaptırılmazsa her ay kişi kendi sağlık sigorta primini öder.