Uşak halısı 15. yüzyıl erken dönem tarihi ile Osmanlı'nın merkezine oturmuştur. Ülke içerisinde 1500 yıllarında başlayan kapitülasyonlar halka ticaret yapma hakkı sunmaktadır. Bu sayede halıların yurt dışında da satışı başlamıştır. Halılar ünlü ressamlar arasında yer alan Lotto ve Holbein gibi isimler tarafından asil insanların çizimlerini yapar iken de görülmüştür. Bu nedenle tablolar Lotto ve Holbein adını almıştır. Kanuni döneminde de büyük bir önem kazanan halılar Azerbaycan tarafından getirilen ustalar tarafından şekillendirilmiştir. Yeni tarz ve motifler kullanılarak tasarlanan halılar Uşak yöresi özelliklerini kaybetmemesi için Anadolu motifleri ile donatılmıştır.
Uşak Halısının Sergilendiği Müzeler
Uşak halısını içerisinde barındıran yerler aşağıda detaylı olarak anlatılmıştır:
- Floransa Bardini Müzesi
- Paris Louvre Müzesi
- Metropolitan Sanat Müzesi
- İstanbul Vakıflar Halı Müzesi
- Berlin İslam Sanatlar Müzesi
- Budapeşte Milli Müzesi
- National Gallery of Art
- Metropolitan Müzesi
- Konya Mevlâna Müzesi
- İstanbul Türk ve İslam Eserleri Müzesi
Yukardaki müzelerde tarihi Uşak halısı görülebilmektedir.
Uşak Halısının Desenleri
Uşak halısına ait motifler arasında en çok dikkat çeken motif Lotto'dur. Dönemin tanınmış İtalyan ressamları arasında yer alan Lotto kendi tablolarında yer verdiği halı desenlerine bu adı takmıştır. Halılarda genel olarak kuş, hayat ağacı ve ejderha gibi motifler işlenmiştir. Motiflerin bir arada kullanılması ruhun sonsuzluğu anlamına gelmektedir. Hayat ağacı ruhu simgeler iken ejderha hayat ağacını koruma görevindedir.
Uşak halısı üzerinde kullanılan çintemani motifi noktalar ile bir leopar deseni ortaya çıkarılması sayesinde oluşturulmuştur. Çeşitli kültürler tarafından benimsenen bu desen güneş ve ayı da ifade etmektedir. Çintemani üzerinde ayrıca üç sekizden ve ejderhadan oluşan bir tablo yer almaktadır.