Vergi İhbar İkramiyesi Nasıl Alınır?

Gelir İdaresi Başkanlığı'nın (GİB) vergi ihbarı için sosyal medya kanallarını devreye sokmasıyla birlikte, vergi ihbar ikramiyesi yeniden gündeme geldi.

Peki, vergi ihbar ikramiyesi nasıl alınır? Aynı konu birden çok kişi tarafından ihbar edilirse o zaman ne olacak? Uzman isimler, bu konudaki tüm soruları yanıtladı.

YENİ İHBAR KANALLARIYLA İLETİŞİM ÇOK KOLAY

Uzmanlar, Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesinde ihbar müessesesinin her zaman aktif olduğunu belirterek, Vergi İletişim Merkezi (VİMER) ve Vergi Denetim Kurulu bünyesindeki İhbar ve İnceleme Taleplerini Değerlendirme Komisyonları (İİTDK) gibi mevcut kanalların yanı sıra, sosyal medyanın da ihbar için kullanılmaya başlandığını ifade etti.

Gelir İdaresi Başkanlığı, vergi ihbarı için sosyal medya kanallarını kullanmaya başlamıştır. Bu kanallar arasında “BİP Vergi İhbarı Servisi”, Instagram ihbar hesapları ve WhatsApp İhbar Hattı bulunmaktadır.

Vatandaşlar, bu kanalları kullanarak düşük KDV oranı uygulaması, IBAN/PTT çeki yolu ile ödeme talep edilmesi, fiş/fatura verilmemesi, başka işletmenin POS cihazının kullanılması, mükellefiyet kaydının olmaması, sahte/yanıltıcı belge düzenlenmesi veya kullanılması, personel ücretinin elden ödenmesi, kira gelirinin beyan edilmemesi, tapu harcının eksik ödenmesi, kaçak ürün satışının yapılması gibi konuları ihbar edebilmektedir.

İHBAR SAYILARI VE ÖDENEN İKRAMİYELER

VİMER'e son üç yılda gelen ihbar sayılarının 2021'de 43 bin 439, 2022'de 47 bin 705 ve 2023'te 50 bin 452 olduğunu ifade eden yetkililer, 2023 yılında sadece 176 kişiye toplam 14 milyon 832 bin 566 lira ihbar ikramiyesi ödendiğini, son 10 yılda ise 3 bin 59 kişiye yaklaşık 98 milyon lira ikramiye verildiğini açıkladı.

İHBAR İKRAMİYESİ İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR

Uzman isimler, ihbar ikramiyesi alabilmek için bazı şartlar olduğunu vurguluyorlar. Özellikle şu şartların yerine getirilmesi gerekiyor:

• Kimlik gizlenmemeli: İhbar eden kişi, adını, soyadını, adresini ve diğer kimlik bilgilerini açıkça belirtmelidir.
• İhbar dilekçeyle yapılmalı: Dilekçede ihbar ikramiyesi de talep edilmelidir.
• İhbar edilen vergi devamlı olmalı: Gelir, kurumlar, KDV, damga vergisi gibi devamlı vergiler ihbar ikramiyesine konu olabilir.
• İhbar ile vergi kaçağı arasında illiyet bağı olmalı: İhbar edilen hususla tespit edilen vergi kaçağı arasında doğrudan bir ilişki bulunmalıdır.
• Geriye dönük 5 yıl içindeki işlemler ihbar edilebilir: İhbar, son 5 yıl içinde gerçekleşmiş vergi kayıp ve kaçaklarına yönelik olmalıdır.
• Daha önce vergi incelemesi başlatılmamış olmalı: İhbar edilen konuyla ilgili daha önce vergi incelemesi başlatılmamış olması gerekmektedir.

AYNI KONUDA BİRDEN FAZLA İHBAR DURUMUNDA NE OLUR?

Uzmanlar, aynı konuda birden fazla ihbar yapılması durumunda, ilk ihbarı yapan kişiye ikramiye ödeneceğini, diğerlerinin ise ikramiyeden mahrum kalacağını belirtti. İlk ihbarın tespiti ise resmi kayıtlara geçiş tarihine göre yapılacak.

İKRAMİYE TUTARI NASIL HESAPLANIR?

İkramiye tutarı, ihbar edilen vergi ve vergi ziyaı cezalarının toplamının yüzde 10'u olarak hesaplanır. Ancak bu tutarın 1/3'ü mükellefe tebliğ edildikten sonra, kalan 2/3'ü ise mükelleften tahsil edildikten sonra ödenir.

İhbar ikramiyesi sadece devamlılık arz eden vergiler ile bu vergilerin kaybı nedeniyle kesilen vergi ziyaı cezaları üzerinden ödenecek. Bunun dışında usulsüzlüklere ait cezalar, özel usulsüzlüklerin cezaları, gecikme faizleri ve gecikme zammı üstünden ödeme olmayacak.

Uzmanlar, vergi ihbar ikramiyesinin sadece vergi kayıp ve kaçaklarının önlenmesine değil, aynı zamanda vergi bilincinin artırılmasına da katkı sağladığını vurguladı.